سریال لبه تاریکی

سالها پیش که در نوجوانی من سریال لبه تاریکی از تلویزیون پخش می شد، شخصاً خیلی تحت تأثیر آن قرار گرفتم. حقیقتاً که محشر بود در قیاس با این سریالها و فیلمهای آبکی که این روزها کانالهای تلویزیون را پر کرده اند. البته الان می فهمم که ما در آن زمان از جریان اصلی فیلم که برخورد میان طرفداران حفظ محیط زیست (جبهه صلح سبز) و سازمانهای دولتی درگیر در توسعه صنایع هسته ای است (این طور به نظر من می رسد)، چیز زیادی دستگیرمان نمیشد اما دست کم همین جریان قربانی شدن دختر بی گناه قهرمان فیلم به خاطر ایستادگی و مبارزه با اهداف اقتصادی یا تجاری افراد و سازمانهایی که همه مذبوحانه از یکدیگر حمایت می کردند و مانع از فاش شدن حقیقت می شدند در کنار ریتم پرتنش سریال ما را مجذوب خود می ساخت.

از اصل سریال با آن داستان جذاب و خیل بازیگران برجسته انگلیسی و البته جو دان بیکر آمریکایی آن که بگذریم، موسیقی سریال یک چیز دیگر بود. دستپختی خیره کننده از اریک کلپتن. یک آهنگ منحصر به فرد که هیچگاه از ذهن آدم پاک نمی شود و شاید به جرأت بتوان گفت حکم یک مهر و امضا برای سریال لبه تاریکی دارد.

در صحنه ای از سریال زمانی که رانی کری ون (شخصیت قهرمان) در حالی که سرگشته و خراب به خانه برگشته و به دنبال سرنخی در جستجوی راز قتل اما، دخترش، می گردد، دکمه ضبط صوت را فشار می دهد و ترانه ای پخش می شود که به شکلی غریب، وصف حال خود اوست. در ذهن کری ون، مدام تصویر و صدای کودکی اما می گذرد و حتی ناخودآگاه با او حرف می زند. همزمان ترانه Time of the Preacher از ویلی نلسون پخش می شود. خوشبختانه در آن سالها در دوبله فارسی، ترجمه متن شعر ترانه روی تصاویر خوانده می شد. پس از آن همیشه افسوس می خوردم که چرا در همان زمان دست به قلم نشدم و متن شعر را یادداشت نکردم: مرحمی بود زمان به سال صفر… البته مدتی بعد هرچه در خاطرم مانده بود را نوشتم اما چه فایده؛ کامل نبود و زیاد به درد نمی خورد. با این حال همیشه تصورم این بود که اسم این ترانه باید "سال صفر" باشد و تا مدتها از وقتی که اینترنت برقرار شد با همان خیال تحت عنوانهایی مثل The Year Zero یا The Year Nil و امثالهم به دنبال متن اصلی می گشتم؛ چیزهایی هم پیدا کردم ولی ترجمه هیچ کدام با آنچه شنیده بودم نمی خواند. از طرف دیگر وقتی دریافتم که در اصطلاح انگلیسی عبارت Anno Zero یا سال صفر به کنایه یا استعاره برای Ammo Zero به معنای "مهمات تمام شده" به کار می رود امیدوارم شدم که شاید با این عنوان چیزی پیدا کنم که باز هم بی نتیجه بود. بالاخره گره کار را تلویزیون BBC Prime با پخش مجدد این سریال در همین روزها باز کرد. متن آن ترانه این است:

Time of the Preacher
Lyrics and music by Willie Nelson

It was the time of the preacher when the story began
Of the choice of a lady and the love of a man
How he loved her so dearly, he went out of his mind
When she left him for someone, she'd left behind

An' he cried like a baby
He screamed like a panther in the middle of the night
An' he saddled his pony
An he went for a ride

It was the time of the preacher in the year of 01
Now the preachin' is over and the lesson's begun

[BREAK]

But he could not forgive her
Though he tried and tried and tried
And the halls of his memories
Still echo her lies

He cried like a baby
He screamed like a panther in the middle of the night
An' he saddled his pony
An he went for a ride

It was the time of the preacher in the year of 01
Now the lesson is over and the killin's begun
[BREAK]

It was the time of the preacher in the year of 01
An' just when you think it's all over, it's only begun

مشکل اینجاست که ترجمه ظاهری متن شعر با آنچه در دوبله سریال خوانده شد تفاوتهایی زیادی دارد…

...ادامه دارد