The Book of Eli

در فیلم The Book of Eli دنیای سیاه و سفیدی تصویر شده که در آن همه چیز به انتها رسیده است. یک جور آخرت. آخر دنیا. انگار که در اثر چیزی مثل یک جنگ اتمی یا شبیه آن، همه چیز نابود شده باشد. از انسانها تنها گروههای اندکی باقی مانده اند که در جامعه هایی کوچک و محدود با هم سر می کنند. آب متاع گرانبهایی ست که در صفهای طولانی جرعه جرعه توزیع می شود و دست یافتن به یک جرعه آن ممکن است به بهای جانتان تمام شود. تصویر صف آب، شبیه آن چیزیست که امروز هم در برخی نقاط افریقا و آسیا تجربه می شود (در شرق) و مشاهده اینکه هر کس به اسلحه مختلف مجهز است و هر آن خطر درگیری وجود دارد خاطره غرب وحشی در فیلمهای وسترن را به یاد می آورد.

لابد آنجا که همه چیز مخروبه و سیاه است، شرق است. آسمان شرق تاریک است و پوشیده از ابرهای سیاه و همه زمینها خشک.

الای (یا الیاس- دنزل واشینگتن) آخرین نسخه بازمانده انجیل را با خود به غرب می برد و دختری نیز که از اوضاع شرق ناراضیست هم با او همراه می شود. در غرب همه چیز روبه راه است و تمیز. در غرب رنگ آبی آسمان پیداست. در موزه غرب گنجینه دانش و هنر و ادب قدیم را نگاه می دارند. شکسپیر، موتزارت،… و از او نیز به گرمی استقبال می کنند.

او آخرین نسخه انجیل را برای کاتب موزه تقریر می کند و همچون رسولی که رسالت خود را انجام داده و باری را بر زمین نهاده باشد، در حالی که با دشداشه سپید ظاهری خاورمیانه ای به خود گرفته، آخرین نفسهایش را می کشد و جان می دهد.

پس از مرگ الای، از دختر می خواهند که در غرب بماند و از همه چیز برخوردار شود اما او تصمیم می گیرد به خانه بازگردد، شاید بنا به نصیحت الای آنجا که وقتی با نارضایتی دختر و میل به مهاجرت او روبرو می شود، خطاب به او می گوید: اگر از جایی که در آن زندگی می کنی ناراضی هستی، آن را تغییر بده.

الای در جایی از فیلم می گوید: هر کاری که می کنی باید نفعش برای دیگران بیش از خودت باشد. این حرف به نظرم معیار بدی نیست برای تشخیص راه. این فیلم را در ژانر حادثه ای دسته بندی کرده اند و با این حساب نباید انتظار زیادی از مضمون آن داشت اما اشاراتی مثل این در متن فیلم هست که توجه به آنها خالی از لطف نیست.